
Projektowanie systemów elektronicznych dla sektora kolejowego wiąże się z odpowiedzialnością za przestrzeganie surowych przepisów i standardów branżowych. W tym wpisie na blogu przedstawimy niektóre z kluczowych regulacji, takich jak IEC 61508 i CENELEC, a także zestaw norm, których należy przestrzegać, aby zapewnić wysoką niezawodność w zastosowaniach kolejowych.
Przepisy IEC 61508

IEC 61508 to międzynarodowa norma dotycząca bezpieczeństwa funkcjonalnego, opublikowana przez Międzynarodową Komisję Elektrotechniczną (IEC). Jej pełny tytuł brzmi „Bezpieczeństwo funkcjonalne elektrycznych/elektronicznych/programowalnych systemów elektronicznych (E/E/PE) związanych z bezpieczeństwem”. Celem normy jest dostarczenie wytycznych dotyczących aspektów bezpieczeństwa funkcjonalnego elektrycznych, elektronicznych i programowalnych systemów elektronicznych w całym ich cyklu życia, w tym na etapach projektowania, rozwoju, instalacji, eksploatacji i konserwacji. Głównym celem IEC 61508 jest zapewnienie, aby elektryczne, elektroniczne i programowalne systemy elektroniczne mogły prawidłowo wykonywać swoje wymagane funkcje, jednocześnie oceniając i kontrolując potencjalne zagrożenia i awarie, w celu zapewnienia bezpieczeństwa personelu, sprzętu i środowiska. Norma podkreśla znaczenie oceny ryzyka, poziomu nienaruszalności bezpieczeństwa (SIL) oraz środków bezpieczeństwa. Na podstawie wyników oceny ryzyka systemowi przypisywany jest odpowiedni poziom SIL, który określa niezbędne środki bezpieczeństwa funkcjonalnego w celu zapewnienia bezpieczeństwa systemu. Norma IEC 61508 ma zastosowanie w różnych branżach, w tym między innymi w transporcie (takim jak kolejnictwo i lotnictwo), automatyce, petrochemii, energetyce, urządzeniach medycznych itp. W przypadku systemów o wysokim ryzyku i krytycznych aspektach bezpieczeństwa, przestrzeganie normy IEC 61508 ma kluczowe znaczenie dla zapewnienia bezpieczeństwa i niezawodności systemu. Norma IEC 61508 zawiera wytyczne dotyczące bezpieczeństwa funkcjonalnego w całym cyklu życia systemów elektrycznych, elektronicznych lub programowalnych (E/E/PE). Koncentruje się ona na dwóch kluczowych aspektach:
Zgodność z wymaganiami poziomu integralności bezpieczeństwa (SIL):
Norma kładzie nacisk na konkretne wymagania architektoniczne mające na celu osiągnięcie pożądanego poziomu SIL, gwarantując bezpieczeństwo systemu na podstawie stopnia potencjalnych zagrożeń.Metodologia FCC (zgodności z wymogami bezpieczeństwa funkcjonalnego):
Norma IEC 61508 nie obejmuje koncepcji bezpieczeństwa w razie awarii, lecz przedstawia metodologie umożliwiające osiągnięcie zgodności z normami bezpieczeństwa funkcjonalnego.Trzy podstawowe zasady normy IEC 61508:
Nie da się osiągnąć zerowego ryzyka:
Norma uznaje, że całkowite wyeliminowanie ryzyka nie jest możliwe, jednak należy wdrożyć środki bezpieczeństwa w celu jego zminimalizowania.Należy ograniczyć ryzyko nie do zaakceptowania:
Norma nakazuje ograniczenie ryzyka w możliwie największym stopniu poprzez staranne projektowanie i wdrażanie.Zarządzanie bezpieczeństwem od podstaw:
Kwestie bezpieczeństwa powinny stanowić integralną część całego procesu rozwoju, już na początkowych etapach.

Przepisy CENELEC
CENELEC (Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki) to organizacja odpowiedzialna za normalizację elektrotechniki w Europie. Jest częścią europejskiego systemu normalizacyjnego, wraz z ETSI (Europejskim Instytutem Norm Telekomunikacyjnych) i CEN (Europejskim Komitetem Normalizacyjnym). Misją CENELEC jest opracowywanie i promowanie norm elektrotechnicznych obowiązujących w Europie, obejmujących różne dziedziny, takie jak systemy zasilania, urządzenia elektroniczne i urządzenia telekomunikacyjne. Dla sektora kolejowego CENELEC ustanowił szereg norm dotyczących bezpieczeństwa, niezawodności, zarządzania oprogramowaniem i innych istotnych aspektów systemów i urządzeń kolejowych. Wśród nich znajdują się normy EN 50126, EN 50128 i EN 50129, opracowane specjalnie dla branży kolejowej i obejmujące odpowiednio zarządzanie bezpieczeństwem, zarządzanie oprogramowaniem oraz bezpieczeństwo systemów urządzeń elektronicznych. Przestrzegając norm CENELEC, branża kolejowa zapewnia, że jej urządzenia elektryczne, elektroniczne i komunikacyjne spełniają wymagania bezpieczeństwa i wydajności określone w Europie, a także przyczynia się do zdobycia uznania na rynkach międzynarodowych. Normy te zapewniają spójne specyfikacje dla producentów, dostawców i operatorów w sektorze kolejowym, gwarantując stabilne i niezawodne funkcjonowanie systemów kolejowych. CENELEC (Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki) odgrywa kluczową rolę w europejskiej normalizacji elektrotechniki. Współpracuje z Unią Europejską, w znacznym stopniu opierając się na publikacjach IEC, a jednocześnie opracowując własne normy.CENELEC składa się z trzech kluczowych norm dla sektora kolejowego:
EN 50126 (IEC 62278) – Zarządzanie bezpieczeństwem zastosowań kolejowych:
Norma ta definiuje przepisy bezpieczeństwa w całym cyklu życia systemów kolejowych, w tym wymagania, projektowanie, produkcję, walidację i inne. Obejmuje również aspekty organizacyjne niezbędne do zapewnienia zgodności z przepisami bezpieczeństwa, koncepcję RAMS oraz zarządzanie bezpieczeństwem w systemach dowodzenia, kontroli i sygnalizacji.EN 50128 (IEC 62279) – Zarządzanie oprogramowaniem bezpieczeństwa w systemach sterowania ruchem kolejowym:
Norma EN 50128 dotyczy zarządzania oprogramowaniem bezpieczeństwa w systemach sterowania i ochrony kolei, ze szczególnym uwzględnieniem programowego aspektu bezpieczeństwa. Norma ta uzupełnia normy dotyczące sprzętu i może być stosowana w różnych zastosowaniach kolejowych.EN 50129 (IEC 62425) – Bezpieczeństwo systemów elektronicznego wyposażenia kolejowego:
Norma EN 50129 uzupełnia normę EN 50126 i kładzie nacisk na aspekty związane ze sprzętem i programowalną logiką. Zapewnia bezpieczeństwo systemów w elektronicznym sprzęcie kolejowym, w tym w układach FPGA i innych krytycznych komponentach.Znaczenie stosowania przepisów CENELEC:
Zgodność z normami CENELEC ułatwia dostęp do rynków międzynarodowych, zwiększa konkurencyjność oraz pomaga identyfikować i korygować błędy na wczesnym etapie procesu projektowania, oszczędzając czas i koszty. Projektowanie płytek PCB do zastosowań kolejowych wymaga ścisłego przestrzegania przepisów i norm, z normami IEC 61508 i CENELEC jako podstawowymi punktami odniesienia. Przestrzegając tych wytycznych od samego początku projektu, projektanci płytek PCB mogą zapewnić najwyższy poziom bezpieczeństwa, niezawodności i wydajności w systemach elektronicznych w kolejnictwie. Zmień swoją produkcję płytek PCB dzięki SprintPCB. SprintPCB to renomowana firma high-tech specjalizująca się w świadczeniu wyjątkowych usług produkcji płytek PCB klientom na całym świecie. Dzięki naszej rozległej wiedzy branżowej i konkurencyjnym cenom możesz skupić się na najważniejszych elementach swojej organizacji. Skontaktuj się z nami już dziś, aby odkryć potencjał współpracy i przekonać się, jak możemy pomóc Ci osiągnąć Twoje cele.